Van psycho-educatie tot goede vriendschap

Vertel mij dat ik tien bijeenkomsten psycho-educatie in een groep van onbekende grootte moet gaan volgen en de paniek slaat toe. Wie zijn die mensen dan? Hoe moet ik me daar gedragen? Accepteren ze me wel? Met enorme tegenzin rij ik dan ook naar de ggz-locatie waar de psycho-educatie training plaatsvindt. Voor de deur ijsbeer ik wat heen en weer, wat berichten op mijn telefoon doorscrollend, en wachtend tot het laatste moment waarop het acceptabel is om naar binnen te gaan. 

Ietwat zenuwachtig maak ik kennis met twee andere laatgediagnostiseerde vrouwen en de psycholoog die ons begeleid. Ik ben opgelucht dat de groep niet groter is dan ons drieën. In de eerste bijeenkomst leren we elkaar wat oppervlakkig kennen en we praten over wat autisme in grote lijnen inhoudt. Aan het eind van de middag verzucht ik dat het me alles meevalt en de andere vrouwen zijn het daar mee eens. 

In de sessies die volgen leren we onder andere over de ‘theory of mind’, ‘centrale coherentie’ en ‘executieve functies’. Ondanks dat deze theorieën geen volledige verklaring bieden voor autisme, vormen ze het startpunt om autisme bij onszelf te leren herkennen. Wat ik vooraf nooit had verwacht is dat het meest waardevolle van de training het delen van ervaringen is. Meer dan eens klinkt: “o, dat heb ik ook”. We leren van elkaars manieren om met situaties om te gaan. 

Na tien bijeenkomsten komt er een eind aan de training. We wisselen telefoonnummers uit. In mijn ogen een ritueel dat hoort bij afscheid nemen en dat niet betekent dat we de nummers ook daadwerkelijk gaan gebruiken. 

Maar dat loopt anders dan verwacht. In eerste instantie delen we via de app vooral artikelen en filmpjes over autisme. We zijn vooral bezig met het begrijpen wie we zijn en hoe we daarmee het beste omgaan. Al snel volgt een eerste afspraak bij mij in de tuin. Tijdens de tweede date rijden we alle drie op een quad over een ruig parcours. En weer een paar maanden later trotseren we een klimmuur. Het voelt goed om samen op pad te gaan. Ondanks dat we veel van elkaar verschillen in karakter loopt onze communicatie soepel. We durven alle drie te zeggen wat we willen. We lachen met elkaar als we ons tegelijkertijd ongemakkelijk voelen in een sociale situatie en dat bij elkaar opmerken. 

Gaandeweg gebruiken we de app steeds vaker om elkaar te steunen. Als we voor de deur staan maar het niet lukt om uit de auto te komen. Als (studie) opdrachten vaag beschreven staan en inconsequenties vertonen. Als werk te veel energie kost en een meltdown dreigt. 

Voorafgaand aan de psycho-educatie training had ik nooit verwacht dat ik nog een nieuwe vriendschap aan kon gaan die zo soepel verloopt, zonder ergernis door onbegrip. Dus ondanks de weerstand die het in eerste instantie opriep, was de training een opstap naar een (nu al twee jaar durende) waardevolle vriendschap.

Eva